Bolehkah Minyak Syria Jadi Jalan Pemulihan atau Pemangkin Konflik Baharu?

Syria duduk di atas lapisan sumber tenaga yang pernah menyumbang kepada ekonomi sebelum perang memusnahkan infrastruktur dan mengurangkan pengeluaran secara drastik. Selepas bertahun-tahun pertempuran dan kawalan yang bercampur antara kerajaan, milisi dan kuasa asing, persoalan utama kini ialah sama ada sisa pengeluaran minyak boleh dipulihkan cukup untuk membiayai pembinaan semula negara. Harapan ini dibayangi oleh realiti teknikal, politik dan ekonomi yang kompleks.

Dari sudut teknikal, medan minyak yang tinggal memerlukan pelaburan besar untuk pembaikan, teknologi pengeksplorasian moden dan rantaian bekalan yang stabil. Tambahan pula, sekatan ekonomi antarabangsa dan risiko keselamatan di kawasan yang masih tidak stabil menghalang syarikat luar untuk terlibat secara langsung. Kawalan geopolitik yang terpecah-megah bermakna pendapatan daripada minyak berpotensi dirampas oleh entiti yang berbeza atau disalurkan ke kepentingan politik tertentu.

Dari perspektif ekonomi, potensi hasil tidak boleh dilihat sebagai wang mudah untuk pembaikan: harga minyak global berubah-ubah, kos pengeluaran meningkat selepas konflik, dan sumber kini terhad. Sekiranya pengurusan tidak telus, hasil tersebut mudah diserap oleh rangkaian kroni atau digunakan untuk memperkukuh blok kuasa tertentu, bukannya menyokong pemulihan infrastruktur, kesihatan atau pendidikan bagi rakyat biasa. Oleh itu, struktur kawal selia dan akauntabiliti adalah kritikal jika minyak akan memberi manfaat sebenar kepada rakyat Syria.

Implikasi politik juga luas. Negara-negara seperti Rusia, Iran dan Turki serta aktor-aktor serantau lain mempunyai kepentingan dalam akses kepada sumber tenaga dan pengaruh di Syria. Pengaktifan semula industri minyak tanpa penyelesaian politik yang inklusif berisiko memperdalam ketegangan dan mengekalkan ketidakstabilan, bukan menyelesaikannya. Sebaliknya, mekanisme pembahagian hasil yang adil, pemulihan hak kawasan yang terjejas, dan penglibatan komuniti tempatan boleh membantu mengurangkan risiko konflik dan memastikan proses pemulihan lebih mampan.

Kesimpulannya, minyak boleh menjadi salah satu alat untuk membiayai pembinaan semula Syria — tetapi bukan jalan pintas. Ia memerlukan rangka kerja politik yang jelas, pembukaan akses modal dengan syarat ketelusan, dan jaminan bahawa manfaat diagihkan kepada rakyat yang paling memerlukan. Tanpa reformasi, pengeluaran minyak berisiko menjadi bahan bakar untuk pengukuhan kuasa lama dan kegagalan pemulihan yang berterusan. Untuk benar-benar membina semula Syria, fokus mesti sama rata antara sumber alam dan pembentukan institusi yang adil serta orang ramai yang diberi kuasa untuk menentukan masa depan mereka.