SATU BENTUK KEZALIMAN MEROSAKKAN MASYARAKAT

Tohmah bukan sekadar masalah individu, tetapi wabak sosial yang memberi kesan negatif terhadap keamanan, ekonomi, dan nilai kemanusiaan. Dalam Islam, tohmah dilarang keras kerana ia membawa kepada kezaliman, merosakkan hubungan sosial, serta menimbulkan ketidakstabilan dalam masyarakat.

1. Definisi dan Konsep Tohmah

Tohmah berasal daripada perkataan Arab yang bermaksud prasangka, dugaan, atau tuduhan tanpa bukti. Ia juga dikenali sebagai al-buhtan atau al-ifk, yang merujuk kepada fitnah berat. Secara istilah, tohmah ialah tuduhan palsu yang dilemparkan tanpa bukti terhadap seseorang berkaitan akhlak, kepercayaan, atau tindakan.

Para ulama seperti Imam Al-Ghazali dalam Ihya Ulum al-Din menyebut tohmah sebagai salah satu penyakit hati berpunca daripada sifat hasad, sombong, atau buruk sangka (su’ al-zan). Ibnu Taymiyyah pula menegaskan dalam Majmu’ al-Fatawa bahawa tohmah adalah kezaliman yang diharamkan oleh Allah kerana ia merosakkan kehormatan sesama Muslim.

2. Larangan Tohmah dalam Al-Quran dan Hadis

Islam mengutuk keras perbuatan menuduh tanpa bukti, seperti yang disebut dalam:

• Surah an-Nur: 11 – Allah melarang penyebaran berita bohong dan mengingatkan agar tidak menganggapnya perkara biasa. Ayat ini merujuk kepada fitnah terhadap Ummul Mukminin Aisyah RA yang dijadikan pengajaran bagi umat Islam.
• Surah al-Hujurat: 12 – Allah melarang prasangka buruk kerana sebahagian prasangka itu adalah dosa.
• Hadis Riwayat Muslim – Nabi SAW menegaskan bahawa darah, harta, dan kehormatan seorang Muslim adalah haram dicabuli oleh Muslim lain.

3. Kesan Tohmah terhadap Masyarakat

Tohmah bukan sekadar tuduhan kosong, tetapi boleh membawa akibat yang besar kepada masyarakat:

1. a) Keruntuhan Kepercayaan Sosial

Tohmah mencetuskan budaya prasangka dan ketidakpercayaan dalam masyarakat. Ini membawa kepada polarisasi sosial, perpecahan, dan hilangnya keharmonian, terutama dalam konteks politik atau pentadbiran negara.

1. b) Kezaliman terhadap Mangsa

Tohmah menyebabkan dua bentuk kezaliman:

1. Zalim terhadap manusia – Menghancurkan maruah, reputasi, dan hak mangsa.
2. Zalim terhadap Allah – Melanggar perintah Allah untuk menjaga kehormatan sesama manusia.
   Mangsa tohmah juga boleh mengalami tekanan psikologi, kemurungan, dan gangguan mental seperti PTSD (Post-Traumatic Stress Disorder).
3. c) Perubahan Norma Sosial

Apabila masyarakat terbiasa dengan menyebarkan khabar angin dan menghukum tanpa bukti, ia membawa kepada kekacauan, perpecahan, dan permusuhan. Sikap hasad dengki dan dendam semakin berleluasa.

1. d) Hukuman di Akhirat

Tohmah adalah dosa yang boleh membawa seseorang ke neraka jika tidak bertaubat. Ia sering berkait rapat dengan dosa lain seperti:

• Ghibah (mengumpat)
• Namimah (mengadu domba)
  Allah berfirman dalam Surah al-Humazah: 1-4 bahawa mereka yang suka memfitnah dan menuduh tanpa bukti akan menerima azab di neraka Hutamah.

4. Penyelesaian dalam Islam

Untuk menangani masalah tohmah, masyarakat Islam perlu kembali kepada prinsip Islam seperti:

1. Tabayyun (menyiasat sesuatu berita sebelum mempercayainya) – Mengelakkan menyebarkan maklumat yang tidak sahih.
2. Husn al-zann (berprasangka baik) – Tidak tergesa-gesa menuduh orang lain tanpa bukti yang kukuh.
3. Menjaga kehormatan dan maruah sesama Muslim – Sebagaimana ditegaskan dalam hadis dan al-Quran.
4. Mengamalkan keadilan dan berpegang kepada kebenaran – Supaya tidak terjebak dalam fitnah dan kezaliman.

Kesimpulan

Tohmah adalah perbuatan yang merosakkan masyarakat dan dilarang dalam Islam. Ia bukan sekadar mengancam individu tetapi juga kestabilan sosial, ekonomi, dan politik. Dengan mengamalkan ajaran Islam seperti tabayyun dan husn al-zann, masyarakat dapat menghindari budaya fitnah serta memastikan keadilan dan keharmonian terus terpelihara.

Sumber : Satu bentuk kezaliman merosakkan masyarakat